Niemiecki system ubezpieczeń społecznych.

W zasadzie ten niemiecki system ubezpieczeń społecznych nie bardzo różni się od tego polskiego. Czy jest mniej skorumpowany też ciężko powiedzieć. Z pewnością nie słychać tak licznych ku temu przesłanek, jak w naszym kraju. Tak czy inaczej, wydaje mi się, że warto wiedzieć, co to takiego, i z czym to ugryźć.

Wszystkie dostępne polisy ubezpieczeniowe można podzielić na te obowiązkowe, jak i te dodatkowe. Ale żeby było łatwiej, pełne ubezpieczenie obowiązkowe zawiera się właśnie w naszym niemieckim systemie ubezpieczeń społecznych. Każdy pracujący tutaj człowiek ma obowiązek posiadać ubezpieczenie, jednak jeżeli jego zarobki przekraczają przeciętną kwotę (niestety na chwilę obecną jej Wam nie podam, ale poszukam głębiej) może wybrać sobie ubezpieczyciela, decydując się na system ustawowy lub też prywatne towarzystwo ubezpieczeniowe. Osoby zarabiające poniżej tej kwoty są automatycznie ubezpieczane w systemie ustawowym.

Cały ten cudowny system podzielony jest na kilka filarów, z których każdy odpowiedzialny jest za inną strefę:

UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE

Czyli przynależność do kasy chorych (Krankenkasse). Podobnie jak w Polsce, i tutaj składka opłacana jest co miesiąc i daje pracownikowi prawo do skorzystania z usług opieki zdrowotnej (ale mowa o tych, którzy pracują tu w Niemczech na miejscu – nie są delegowani z PL). Jeśli chcielibyście wiedzieć więcej o poszczególnych kasach chorych, i świadczeniach, jakimi się poszczególnie zajmują, odwiedźcie stronę www.dvka.de, czyli Deutsche Verbindungsstelle Krankenversicherung Ausland. U mnie np.kasa chorych w dużym stopniu sfinalizowała zrobienie dwóch tylnych zębów u dentysty, za które musiałabym zapłacić ponad 200e (zapłaciłam jedynie 60!), więc warto wiedzieć, co leży w usługach naszej kasy chorych. Każdy ubezpieczony pracownik ma również prawo do zasiłku chorobowego. Aby go uzyskać należy w terminie do 3 dni poinformować swojego pracodawcę o niezdolności do pracy oraz przedkładając odpowiednie dokumenty (naturalnie chodzi o Krankenmeldung ale czasem potrzebne jest także zaświadczenie o zarobkach) w kasie chorych.

Prócz zwykłego ubezpieczenia zdrowotnego, w Niemczech obowiązkowe jest również dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne, tak zwane – długoterminowe (Pflegeversicherung – 2,35%). Stanowi ono zabezpieczenie na wypadek, gdybyśmy, jako pracownik, nie byli w stanie zadbać o siebie na starość i wymagali np.dodatkowej opieki pielęgnacyjnej (stąd nazwa ubezpieczenie pielęgnacyjne).

Jeżeli zarabiamy mniej niż 450 euro miesięcznie lub pracujemy tylko 2 miesiące w roku jesteśmy zwolnieni z opłat na ubezpieczenie, zachowując jednocześnie prawo do korzystania z systemu opieki. Pełne zasady zwolnienia z tych opłat przedstawia niemieckie ministerstwo pracy i spraw socjalnych (Bundesministerium für Arbeit und Soziales).
Niemieckie państwowe kasy chorych i ich oferty do porównania możecie zobaczyć np. tutaj.
1. AOK – Allgemeine Ortskrankenkasse
2. Ersatzkrankenkassen (EK): Barmer GEK, DAK-Gesundheit, Hanseatische Krankenkasse, hkk, KK-H-Allianz, Techniker Krankenkasse
3. Deutsche Rentenversicherung Knappschaft-Bahn-See
4. Innungskrankenkassen (IKK)
5. Betriebskrankenkassen (BKK)
6. Landwirtschaftliche Krankenkassen (LKK)

UBEZPIECZENIE EMERYTALNE

Rentenversicherung jest odpowiedzialne za wypłacanie świadczeń emerytalnych. Ubezpieczenie emerytalne jest obowiązkowe dla każdego pracownika, ale nie zawsze jest obowiązkowe dla osób prowadzących własną firmę – możemy ubezpieczyć się w tym przypadku zupełnie dobrowolnie. W Niemczech istnieje wiele instytucji oferujących ubezpieczenia emerytalne i rentowe (www.deutsche-rentenversicherung.de). Najczęściej bywa tak, że osoby pracujące na stanowiskach pracowników fizycznych ubezpieczane są w jednej z branżowych kas lub instytucjach na szczeblu poszczególnych Landów, a pracownicy umysłowi płacą składki do Federalnego Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych. Składki na ubezpieczenie emerytalne wynoszą 19.5% pensji netto do określonego poziomu dochodu i dzielone są równo pomiędzy pracownika i pracodawcę. Żeby móc uzyskać świadczenia rentowe lub emerytalne trzeba przepracować 5, 15 lub 35 lat. Wlicza się do nich również czas ciąży, wychowywania dziecka oraz nauki (studia). Wysokość uzyskanej emerytury zależy od ilości lat składkowych i wysokości wynagrodzenia. Dokładnych informacji o wszelkich możliwościach emerytalno-rentowych udziela Bundesministerium für Gesundheit und Soziale Sicherung – www.bmgs.bund.de.

UBEZPIECZENIE NA WYPADEK BEZROBOCIA

W Niemczech obowiązuje również ubezpieczenie na wypadek bezrobocia (potrącane z dochodów w wysokości 6.5%  3% płacy brutto). Jeżeli jest opłacane przez minimum rok, ubezpieczony może liczyć na zasiłek w przypadku utraty pracy.

Ubezpieczenie wypłacane jest jeśli przepracowaliśmy (i płaciliśmy składki, ofkors!) przez co najmniej 12 miesięcy w ciągu ostatnich dwóch lat. Aby otrzymać taki zasiłek, należy się zgłosić do pobliskiego biura pracy (Arbeitsamt). Trzeba to zrobić jak najszybciej po utracie pracy (generalnie rzecz biorąc mamy na to 3 dni!), a za wszelkie opóźnienia grożą kary. O samej instytucji napiszę jednak innym razem. Zasiłek ten wynosi 60% ostatniej pensji netto (średnia ostatnich 3 miesięcy) i jest wpłacany bezpośrednio na nasze konto bankowe. Jeśli mamy dzieci, procent ten wzrasta do 67%. Długość czasu wypłacania zasiłku zależy od przepracowanych lat oraz wieku. Dla osób poniżej 45 lat zasiłek wypłacany jest tylko przez rok.

Żeby tego było mało, w trakcie otrzymywania takiego zasiłku, musimy się często i regularnie zgłaszać do Arbeitsamt, również albo w głównie po to, by udowodnić, że szukamy przecież pracy.

UBEZPIECZENIE WYPADKOWE

Ubezpieczenie od wypadków przy pracy (bo tego się ono tyczy) jest w całości pokrywane przez pracodawcę i obowiązkowe dla wszystkich pracowników. Ma ono za zadanie zapewnić opiekę i ewentualne przekwalifikowanie w sytuacjach, kiedy pracownik ulegnie wypadkowi w trakcie pracy (lub np.w drodze do lub z niej) lub rozwinie się u niego choroba zawodowa.

Podobał Ci się ten tekst? Nie bądź bierny, skomentuj i/lub udostępnij go innym, bo każdy tekst na tym blogu to godziny – a czasem nawet dni – przygotowań, projektowania, pisania, sprawdzania, testowania i montowania!